بیماری نیوکاسل در مرغ چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

در این مطلب از سایت آرش کرمانی شما را با بیماری نیوکاسل در مرغ ها بیشتر آشنا خواهیم کرد و به شما خواهیم گفت که چگونه با این بیماری در مرغ ها مبارزه کنید. برای آشنایی بیشتر در این مطلب با ما همراه باشید. مطالعه این مطلب به 8 دقیقه زمان نیاز دارد.

بیماری نیوکاسل در مرغ یا (ND)

بیماری نیوکاسل در مرغ  یک بیماری ویروسی به شدت مسری است که در سرتاسر جهان پرندگان اهلی و وحشی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری توسط ویروس نیوکاسل (NDV) ایجاد می شود که به این ویروس پارامیکسو ویروس پرندگان (APMV) هم می گویند. ویروس بیماری نیوکاسل جزو سرده آولاویروس (Avulavirus) بوده که از خانواده پارامیکسوویریده (Paramyxoviridae) است. این بیماری هم در مرغ های بومی، گوشتی و هم در مرغ های تخم گذار دیده می شود اما شیوع بیماری نیوکاسل در مرغ تخم گذار بیشتر است.

بیشتر بدانید: مقایسه پرورش قرقاول با پرورش مرغ

تاریخچه بیماری نیوکاسل

بیماری نیوکاسل برای اولین بار در سال 1926 در  شهر نیوکاسل کشور انگلیس پیدا گردید. از دیگر کشورهایی که از آن نام برده می شود که بیماری نیوکاسل در آن پیدا شده است، اندونزی می باشد. بسیاری از کارشناسان نام اندونزی و شهر نیوکاسل را در کنار هم قرار می دهند. بیماری نیوکاسل برای اولین بار در سال 1329  در ایران دیده شد.

علائم بیماری نیوکاسل در مرغ ها

علائم بالینی بیماری نیوکاسل در مرغ ها بسته به این که کدام یک از سیستم های بدن مرغ تحت تاثیر قرار گرفته اند متفاوت است. برخی از گونه های ویروس سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهند، این درحالیست که برخی دیگر روی سیستم تنفسی و سیستم گوارشی تاثیر می گذارند.

مشخص ترین علامت ND در مرغ ها با اختلال در سیستم عصبی مرکزی خود را نشان می دهد که شامل این علائم است:

1. آتاکسی (عدم تعادل برای حرکت کردن و راه رفتن)، زمانی که آتاکسی پرندگان را تحت تاثیر قرار می دهد متوجه می شوید که به طور مکرر تلوتلو می خورند و تعادل کافی ندارند.
2. وضعیت غیر عادی سر و گردن، که شامل کج شدن سر یا گردن است.
3. فلج شدن پاها یا بال ها در یک سمت یا هر دو سمت بدن پرنده.

البته علائم بالینی ای که در قسمت بالا به آن ها اشاره شد همیشه هم در مرغ هایی که دچار ND هستند دیده نمی شوند.

بسیاری از پرندگانی که دچار ND هستند تنها علائمی از بیحالی و ضعف را از خود نشان می دهند. در حقیقت، مشاهده اسهال همراه با خونریزی در مرغ های خانگی از علائم نوع بسیار کشنده ND (ولوژنیک) است. شدت ND بسته به عواملی همچون سویه ویروس، سن مرغ (مرغ های جوان آسیب پذیرترند)، عفونت همزمان با سایر ارگانیسم ها، استرس و وضعیت ایمنی متفاوت است.

علائم بالینی

1. حرکات غیر ارادی سر
2. کج شدن سر
3. کجی گردن (تورتیکولی)
4. عدم تعادل
5. تشنج
6. به دور خود چرخیدن
7. اسپاسم عضلات
8. لرزش سر
9. فلج شدن یک طرفه یا دو طرفه بال ها یا پاها
10. اسهال (گاهی همراه با خون)
11. دیسترس تنفسی
12. گرفتگی صدا
13. نفس نفس زدن
14. کاهش اشتها
15. بیحالی
16. باد کردن پرها
17. کاهش تخم گذاری
18. تخم های غیرعادی
19. افتادن

بیشتر بدانید: بهترین منبع برای بهبود نور سالن پرورش چیست؟

سویه های ویروس بیماری نیوکاسل (NDV)

NDV سویه های گوناگونی دارد. سویه های NDV از نظر شدت بیماری زا بودن و کشندگی به ۳ گروه تقسیم می شوند :

1. به شدت کشنده (ولوژنیک)
2. نسبتا کشنده (مزوژنیک)
3. به میزان کمی کشنده (لنتوژنیک)

این سیستم طبقه بندی به هدف نظم بخشیدن به سویه های مختلف این ویروس ایجاد شده است. هم اکنون ویروس های ولوژنیک و مزوژنیک تحت عنوان NDV بسیار کشنده طبقه بندی می شوند و دلیل اصلی بیماری نیوکاسل در نظر گرفته می شوند.

این در حالی است که ویروس های لنتوژنیک نوعی از NDV با میزان کشندگی پایین هستند و در تولید واکسن از آن ها استفاده می شود. شدیدترین نوع این ویروس با نام بیماری نیوکاسل ولوژنیک احشایی (VVND) شناخته می شود که گاهی به آن بیماری نیوکاسل اگزوتیک (غیربومی) هم می گویند.

نحوه انتقال بیماری نیوکاسل در مرغ ها

ویروس بیماری نیوکاسل از طریق تماس سایر مرغ ها با این موارد منتقل می شود :

1. مدفوع مرغ آلوده
2. مایعات بدن مرغ آلوده (همچون ترشحات سیستم تنفسی از مجاری بینی، دهان و چشم ها)
3. تخم های مرغ آلوده

زمانی که پرنده ها توسط NDV آلوده می شوند این ویروس تکثیر پیدا می کند و معمولا تمام مرغ هایی که یک جا هستند طی مدت ۲ الی ۶ روز مبتلا می شوند.

ویروس بیماری نیوکاسل می تواند برای مدت طولانی در بیرون از بدن میزبان زنده بماند. به علاوه می تواند تا چندین هفته در محیط باقی بماند بدون این که خاصیت عفونی خود را از دست بدهد. این ویروس در دمای پایین و زمانی که در تماس با مواد طبیعی (همچون لانه پرندگان، لاشه موجودات، آب، تخم پرندگان و پر) قرار بگیرد دوام بیشتری خواهد داشت. البته این ویروس فورا بعد از این که در تماس با اشعه فرابنفش نور خورشید قرار گرفت از بین می رود.

فصل بیماری نیوکاسل

این بیماری هم در زمستان و هم در تابستان می‌تواند شیوع پیدا کند اما در فصل زمستان بیشتر رخ می دهد.

دوره نهفتگی

فاصله زمانی بین عفونی شدن و ظهور اولین علائم معمولا بین ۲ الی ۶ روز است اما گاهی علائم ۱۵ الی ۲۱ روز بعد خود را نشان می دهند. این ویروس به سرعت بین دسته های پرندگان منتشر می شود. آیا می دانید بیماری نیوکاسل چند روز طول میکشد؟ در انواع شدید این ویروس، اکثر پرندگان ۷۲ ساعت (3 روز) بعد از ابتلا به عفونت می میرند بدون این که هیچ علائمی از خود نشان دهند.

بیشتر بدانید: چگونه به درآمد بیش از حد پرورش طیور دست یابیم؟

تشخیص بیماری نیوکاسل در مرغ

بیماری نیوکاسل را می توان بر اساس علائمی که نشان می دهد یا زخم هایی که پس از مرگ پرندگان دیده می شوند تشخیص داد. برای تشخیص دقیق این که آیا مرغ دچار NDV شده است یا نه یکی از این ۳ مورد باید با کمک تست های آزمایشگاهی مخصوص تایید شود:

1. تشخیص ویروس و تعیین پاتوتیپ آن
2. تعیین مواد ژنتیکی ویروسی که در زخم ها هستند
3. افزایش چشمگیر پادتن ها در سرم خون (بین دوره ای که بیماری حاد است و دوره نقاهت) همزمان با شیوع بیماری

درمان بیماری نیوکاسل در طیور

پرنده های سالم را از طیور بیمار جدا کنید و در محلی امن، راحت و گرم نگه دارید. امکان دسترسی راحت پرنده به آب و غذا را فراهم کنید. استرس پرنده را پایین بیاورید. با دامپزشک تماس بگیرید.

واکسیناسیون :

واکسن های گوناگونی در دسترس هستند که میتوانید با تجویز دکتر دامپزشک مورد استفاده قرار دهید.

ویتامین A :

از مکمل ویتامین A یا مواد غذایی سرشار از ویتامین A استفاده کنید. مطالعه ای که روی ۴۴ جوجه خروس انجام شد نشان داد که افزودن ویتامین A به برنامه غذایی آن ها، ظهور علائم NDV را به تاخیر انداخت و به طرز چشمگیری (حدود ۳۶%) مرگ و میر را کاهش داد. به علاوه ویتامین A از تاثیر منفی ویروس روی بدن آن ها کاسته بود. حدود ۶۰۰ IU/kg به صورت روزانه به غذای پرنده اضافه کنید.

درمان سنتی نیوکاسل مرغ با عصاره کالاندولا (گل همیشه بهار) :

برای ۷ روز ۰.۵ میلی لیتر به غذای پرنده اضافه کنید. این مورد را میتوان جزو درمان سنتی نیوکاسل مرغ بشمار آورد.

اسامی دیگر این بیماری

پنوموانسفالیت پرندگان (Avian pneumoencephalitis)، بیماری Ranikhet، دیستمپر پرندگان (Avian Distemper)، بیماری نیوکاسل اگزوتیک یا ولوژنیک

شما برای ما از بیماری نیوکاسل در مرغ بنویسید

در این مطلب از سایت آرش کرمانی بنیانگذار هوش پرورشی در ایران بیماری نیوکاسل در مرغ و راه های پیشگیری و درمان آن را مورد بررسی قرار دادیم. چنانچه در این زمینه تجربه ای دارید، آن را با ما در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید. نظرات شما می تواند به متقاضیان سایت آرش کرمانی کمک کند تا از ضررهای احتمالی آینده جلوگیری نمایند.