بیماری های رایج مرغ | علائم، عوامل ایجادکننده و راه‌های پیشگیری از این بیماری‌ها

مهم نیست که مرغ را با چه هدفی پرورش می‌دهید، سالم نگه داشتن ماکیان در اولویت پرورش آنها قرار دارد، زیرا سالم بودن مرغ‌ها به معنی موفقیت شما در این نوع کسب و کار و درآمدزایی بیشتر است. برای سالم نگه‌داشتن طیور، باید از بیماری های رایج مرغ و نشانه‌های آن آگاه بود. همچنین نیاز است تا راه‌های پیشگیری و درمان هر بیماری را بدانید تا پیش از آنکه یک فاجعه در مرغ‌داری شما رخ دهد، مشکل را شناسایی و حل کنید. در ادامه تمامی این موارد توضیح داده شده است.

بیشتر بخوانید: بررسی روش‌ها برای افزایش چشمگیر تخمگذاری و سود بیشتر

بیماری های رایج مرغ کدام است؟

برای درک بهتر بیماری های مرغی که ممکن است با آن روبرو شوید، مهم است که ابتدا انواع بیماری‌های را بشناسید. هر نوع بیماری دلایل و مجموعه مسائل خاص خود را دارد، اما با تأمین امنیت زیستی مناسب می‌توان به راحتی از این موارد جلوگیری کرد. اگر شاهد رفتار پرخاشگرانه مرغ‌ها جون نوک زدن به دیگر مرغ‌ها، ریختن پرها و مواردی اینگونه هستید، این امر می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل بهداشت و بیماری در مرغ‌داری باشد.

البته لازم به ذکر است که قبل از شناخت رایج‌ترین بیماری‌ها، اطمینان حاصل کنید که مرغ‌های از تغذیه کافی برخوردار هستند، مکان نگهداری آنها بیش از حد گرم نباید و به مرغ‌ها آّب کافی نیز داده شود. گاهی با توجه به این موارد از مشکلات بزرگ جلوگیری می‌شود. اکنون که این موارد را دانستید، انواع بیماری های رایج مرغ را که ممکن است در مرغ‌داری خود با آن روبرو شوید را مرور خواهیم کرد و علائم هر بیماری، نحوه درمان و نحوه پیشگیری نیز بررسی شده است.

آبله مرغان

اگر متوجه شدید مرغ های شما دچار لکه‌های سفید روی پوستشان، زخم های ناخوشایند در شانه‌های خود، زخم‌های سفید در دهان یا نای آنها شده و تخمگذاری آنها متوقف شده است، پس باید نگران باشید که مرغ‌های شما در حال ابتلا آبله مرغان هستند.

همچنین باید گفت که آبله مرغان می‌تواند به دو صورت مرطوب یا خشک باشد. به صورت خشک، مناطق بدون چربی پرنده شما دارای ضایعاتی مانند زگیل هستند که در طی دو هفته بهبود می‌یابند. نوع مرطوب این بیماری، ضایعاتی است که در اطراف دهان ظاهر می‌شوند و از چشم پرندگان تخلیه می‌شوند. این مشکل یکی از بیماری های رایج مرغ است که به سرعت در بین بقیه مرغ‌ها شیوع پیدا می‌کند.

بیشتر بخوانید: پرورش مرغ بومی | روش ساده و پر درآمد، بدون نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین

روش درمان

هیچ درمانی برای آبله مرغان وجود ندارد، اما به طور معمول بعد از چند هفته به خودی خود از بین می‌رود. ما پیشنهاد می‌کنیم به هر مرغ مریضی کمی توجه کنید تا از بهبود آنها اطمینان حاصل کنید.  همچنین می‌توانید غذای نرم به آنها بدهید و مرغ‌های بیمار را  در یک مکان گرم و خشک نگهداری کنید، قفس بهترین انتخاب است. با مراقبت کافی، احتمال زیادی وجود دارد که پرندگان شما بتوانند از این بیماری جان سالم به در ببرند.

روش پیشگیری

 واکسن‌های خاصی برای جلوگیری از آبله مرغان در اکثر پرندگان ساخته شده است، اما اگر پرندگان علائمی از عفونت نشان دادند، حتماً آنها را قرنطینه کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که پشه‌ها را در محوطه مرغ خود کنترل کنید زیرا آنها قادر به انتقال این نوع از بیماری های رایج در مرغ هستند.

برونشیت عفونی

درست مثل انسان، مرغ‌های شما نیز می‌توانند سرما بخورند و به همان اندازه مسری است. اگر گله شما آلوده شود، متوجه خواهید شد که تولید تخم مرغ کم می‌شود، مصرف غذا و آب کاهش می‌یابد، ممکن است ترشحاتی از چشم و سوراخ‌های بینی پرندگان بیرون بیاید. همچنین ممکن است تنفس سخت را در مرغ‌های خود مشاهده کنید. با شروع شنیدن عطسه، خروپف و سرفه در طیور، این مورد از بیماری های رایج مرغ را خواهید شناخت. همچنین به یاد داشته باشید که برونشیت عفونی یک بیماری ویروسی است و به سرعت از طریق هوا منتقل می‌شود.

بیشتر بخوانید: بیماری نیوکاسل در مرغ چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

روش درمان

متأسفانه کارهای زیادی برای برونشیت قابل انجام نیست. شما می‌توانید برای چند روز به پرندگان خود آنتی‌بیوتیک بدهید تا مطمئن شوید هیچ عفونت دیگری در هنگام بیماری اتفاق نمی‌افتد، اما در غیر این صورت باید منتظر بمانید تا اثرات بیماری را شاهد باشید. در این حین بهتر است به مرغ‌های خود مکانی گرم و خشک بدهید. قفس‌های خاصی که برای نگهداری از مرغ است برای این زمان بسیار مفید بوده و شرایط بهبود را بهتر فراهم خواهد کرد.

نحوه پیشگیری

این نوع از بیماری های رایج مرغ مانند آبله مرغان، انواع مختلفی از واکسیناسیون پیشگیری کننده دارد، اما تضمینی نیست. وجود یک روش ایمنی زیستی مانند استفاده از قفس برای نگهداری از مرغ‌ها به شکل مناسب و همچنین دفع حیوانات موذی و جوندگان در به حداقل رساندن این نوع بیماری بسیار کمک خواهد کرد. زیرا اینگونه حیوانات نقش عمده در انتقال آن به کل گله دارند و امنیت بهداشتی مرغ‌داری شما را تهدید خواهند کرد.

فلج مرغ یا بیماری مارک

فلج، یکی دیگر از بیماری های رایج مرغ است که در اصطلاح علمی به آن Marek’s Disease نیز گفته می‌شود، یک تهدید جدی است. زیرا معمولاً جوجه‌های بین هفته‌های 12 تا 25 را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر جوجه شما تومورهایی خاصی داشته باشند و  مردمکهای چشم آن شکل نامنظم و غیر عادی دارد (که معمولاً منجر به کوری می‌شود) یا فلج جزئی ایجاد می‌کند، احتمالاً آنها مبتلا به بیماری Marek هستند. ابتلا به این بیماری برای آنها بسیار آسان است.

عامل بیماری مارک یک ویروس است که از پرنده به پرنده دیگر به راحتی منتقل می‌شود. متأسفانه، اگر جوجه شما به این بیماری مبتلا شود، باید آنها را معدوم کنید زیرا در صورت زنده ماندن باز هم ناقل بیماری خواهد بود.

بیشتر بخوانید: بیماری گامبورو (IBD) در مرغ تخم گذار + علائم و درمان آن

روش درمان

از آنجا که این بیماری طیور نوعی سرطان پرندگان است، متأسفانه کارهای زیادی برای جوجه های آلوده قابل انجام نیست. همچنین از آنجا که ویروسی است، مسری خواهد بود و هنگامی که یک مرغ در معرض هوای تنفسی پرنده آلوده نفس بکشد، مبتلا خواهد شد.

نحوه پیشگیری

 اگرچه فلج مرغی جز ترسناک‌ترین بیماری ‌های رایج مرغ به نظر می‌رسد، اما واکسن‌هایی برای مقابله با آن وجود دارد. توصیه می‌شود پرندگان تازه هچ شده را برای بیماری Marek واکسینه کنید تا احتمال ابتلا به این عفونت را کم کنید. همچنین استفاده از قفس می‌توانید از شیوع آن بین تمام گله جلوگیری کند.

بیماری نیوکاسل

نیوکاسل به عنوان یک بیماری تنفسی شناخته می‌شود. علائم نیوکاسل  به شکل مشکلات تنفسی، ترشحات بینی، تیرگی چشم و کاهش تخمگذاری ظاهر می‌شود. بعضی اوقات پرندگان نیز علائم آن به شکل کج شدن گردن مرغ و فلج شدن پاها و بال‌ها خود را نشان دهد. این بیماری توسط پرندگان دیگری از جمله پرندگان وحشی منتقل می‌شود. با این حال، اگر یک پرنده آلوده را لمس کنید می‌توانید آن را از لباس، کفش و سایر وسایل به مرغ‌های دیگر منتقل کنید.

بیشتر بخوانید: سندرم افت تولید تخم مرغ چه علائمی دارد؟ + راه های تشخیص و درمان

روش درمان

این نوع از بیماری های رایج مرغ گرچه در اغلب مرغ‌داری‌ها رخ می‌دهد، اما خوشبختانه طیور معمولاً بعد از ابتلا بهبود می‌یابند و بعد از بهبود نیز  ناقل آن نخواهند بود، اما اگر جوجه های شما به این بیماری مبتلا شوند، احتمالاً زنده نخواهند ماند. در صورت ابتلا به نیوکاسل، همانند سایر بیماری‌ها، می‌توانید برای چند روز به پرندگان خود آنتی بیوتیک بدهید تا از بروز سایر عفونت‌های باکتریایی جلوگیری کنید.

 نحوه پیشگیری

از آنجا که بیماری توسط پرندگان وحشی منتقل می‌شود، واکسینه شدن گله شما بسیار مهم است. همچنین توصیه می‌شود، تدابیر بهداشتی مناسب توسط کارکنان مرغ‌داری هم رعایت شود، زیرا فرد می‌تواند از طریق لباس یا کفش آلوده این بیماری را به مرغ‌ها منتقل کند. همچنین در صورتی که به جای روش سنتی از قفس برای نگهداری مرغ‌های خود استفاده کنید، احتمال ابتلا از طریق کارگران کاهش پیدا می‌کند.

کوکسیدیوز

کوکسیدیوز، یکی دیگر از بیماری‌ های رایج مرغ است. وقتی مرغ شما فضولاتی شل داشته باشد، احتمالاً به این نوع بیماری مبتلا شده  است. عامل ایجاد این بیماری، انگلی است که به دیواره روده مرغ آسیب می‌رساند. علاوه بر مدفوع شل، ممکن است در مرغ‌های خود متوجه علائمی چون اسهال خونی یا آبکی، کاهش وزن و پرهای بریده بریده باشید.

روش درمان

 از آنجا که شش گونه از ایمریا (انگل کوکسیدیوز) وجود دارد، پرنده شما ممکن است از یک نوع مصون شود، اما نوع دیگر آلوده شود. شما می‌توانید با آنتی بیوتیک یا انواع خاصی از داروها که باعث از بین رفتن انگل می‌شود، این نوع از بیماری های رایج مرغ را درمان کنید.

نحوه پیشگیری

تمیز و خشک نگه داشتن ظروف غذا، جوجه کشی‌ها و مواردی از این دست به جلوگیری از شیوع کوکسیدیوز کمک می‌کند. استفاده از غذای خاص دارای دارو برای جوجه‌های واکسینه نشده یا افزودن مکمل‌های پروبیوتیک به غذای آنها، روش دیگری برای کمک به کنترل این بیماری طیور است.

سخن پایانی

همانطور که در این مطلب از سایت آرش کرمانی دیدید اغلب بیماری های رایج مرغ مسری بوده و به راحتی حتی از طریق لباس کارگران یک مرغ‌داری و کفشی که در سوله راه می‌روند منتقل می‌شود. این امر ممکن است باعث ایجاد یک فاجعه شده و ضرر مالی زیادی به همراه داشته باشد. با این وجود با خرید قفس چه برای تکثیر و چه برای پرورش امکان شکل‌گیری بیماری به صورت گله‌ای کمتر خواهد شد. همچنین می‌توان راحت‌تر مرغ‌های آلوده را شناسایی کرد و از انتقال بیماری به سایر مرغ‌ها جلوگیری کرد.